Ile osób wchodzi w skład zespołu powypadkowego? Kto to może być? Czy musi mieć specjalne kwalifikacje? I co zrobić, gdy do wypadku dochodzi w zakładzie, gdzie jest tylko jeden pracownik? Zapraszam do lektury!

Rola zespołu powypadkowego

Zespół powypadkowy jest organem powoływanym przez pracodawcę do ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy, § 4 [1].

Powołanie zespołu powypadkowego

Zespół powypadkowy powołuje pracodawca. Musi zrobić to niezwłocznie, a więc w chwili, gdy otrzymuje informację o wypadku. Powołanie zespołu nie ma ustalonej przepisami formy. Najczęściej jest to pisemne zarządzenie pracodawcy.  Co powinien zawierać taki dokument?

• datę powołania zespołu powypadkowego,
• imiona i nazwiska osób powołanych do zespołu powypadkowego oraz pełnione funkcje,
• cel, czyli do zbadania jakiego wypadku zespół został powołany, np. “w celu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku, któremu uległ(a) w dniu … pan(i) …”,
• podpis pracodawcy.

Można dodać jeszcze inne informacje, np.: miejscowość, nazwę oddziału zakładu, podstawę prawną, wypunktować zadania zespołu itp., w zależności od sytuacji lub potrzeby.

Skład zespołu powypadkowego

W skład zespołu powypadkowego wchodzą dwie osoby: pracownik służby BHP oraz społeczny inspektor pracy, § 4 [1].

Jeśli w zakładzie nie istnieje funkcja społecznego inspektora pracy, wówczas do zespołu wchodzi przedstawiciel pracowników, posiadający aktualne zaświadczenie o ukończeniu szkolenia w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy § 5 ust. 2 [1], zgodnie z przepisami dotyczącymi szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy [2].

Na temat sposobu wyboru przedstawicieli pracowników napisałam oddzielny artykuł: Przedstawiciel pracowników – wybór, zadania, kompetencje, konsultacje

A jeśli w zakładzie nie ma służby BHP?

Kto wtedy wchodzi w skład zespołu? Otóż, jeżeli zakład nie ma obowiązku utworzenia służby BHP, w skład zespołu może wejść:

• pracodawca albo
• pracownik zatrudniony przy innej pracy, któremu powierzono obowiązki służby BHP albo
• specjalista z zewnątrz, § 5 ust. 1 [1].

Więcej wiedzy o pracy zespołu powypadkowego

przekazuję w moim kursie “WPP od podszewki”.

Zadania zespołu powypadkowego

Niezwłocznie po otrzymaniu wiadomości o wypadku, zespół powypadkowy przystępuje do pracy. Do jego obowiązków należą następujące działania.

Przeprowadzenie oględzin

Zespół powypadkowy ma obowiązek dokonać oględzin miejsca wypadku, stanu technicznego maszyn i innych urządzeń technicznych, stanu urządzeń ochronnych oraz zbadanie warunków wykonywania pracy i innych okoliczności, które mogły mieć wpływ na powstanie wypadku.

To bardzo ważna czynność, która pozwala zebrać wiele cennych informacji. Pozwala również wysnuć pierwsze hipotezy (hipotezy, a nie ostateczne wnioski!), które można potwierdzić lub obalić w wyniku uzyskania kolejnych dowodów.

Szkic lub fotografia

Jeżeli jest to konieczne, zespół powinien sporządzić szkic lub wykonać fotografię miejsca wypadku. Pomoże to zobrazować przebieg zdarzenia, a często też dostrzec istotne fakty.

Wyjaśnienia poszkodowanego

Zespół ma obowiązek wysłuchać wyjaśnień poszkodowanego, jeżeli stan jego zdrowia na to pozwala. 

Informacje świadków

Zespół zbiera również informacje dotyczące wypadku od świadków wypadku. Warto podkreślić tutaj, że świadkowie nie muszą być naoczni. Może to być osoba, która nie widziała samego zdarzenia, ale np. usłyszała hałas lub wołanie i przybyła na miejsce wypadku po jego zaistnieniu.

Opinia lekarska o urazie

Zespół powypadkowy musi zasięgnąć opinii lekarza, a w razie potrzeby opinii innych specjalistów, w zakresie niezbędnym do oceny rodzaju i skutków wypadku. Przepis nie precyzuje, o jakich specjalistów chodzi – i bardzo dobrze, ponieważ to zależy od konkretnej sytuacji. 

Inne dowody

To taka otwarta furtka dla zespołu. Jeśli coś jest istotne dla ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku, to zespół może z tego skorzystać i włączyć to do materiału dowodowego, np.: zapis z nagrania monitoringu, kserokopia zaświadczenia kwalifikacyjnego, kserokopia dokumentu z przeglądu maszyny itp., w zależności od konkretnej sytuacji. 

Pamiętaj jednak, że te “inne dowody” muszą mieć znaczenie da sprawy. Odradzam dołączanie do dokumentacji dowodów, które nic nie wnoszą.

Kwalifikacja prawna wypadku

Zespół dokonuje kwalifikacji prawnej wypadku, zgodnie z art. 3 ust. 1 i 2 ustawy [3]. Czyli mówiąc potocznie: uznaje lub nie uznaje zdarzenia za wypadek przy pracy. To bardzo ważna i odpowiedzialna czynność. 

Wnioski i środki profilaktyczne

Kolejnym zadaniem zespołu jest określenie środków profilaktycznych oraz wniosków, w szczególności wynikających z oceny ryzyka zawodowego na stanowisku pracy, na którym wystąpił wypadek. To esencja postępowań powypadkowych, których celem jest ustalenie działań, które należy podjąć, aby wyeliminować powstanie takiego wypadku w przyszłości (a przynajmniej zminimalizować możliwość jego wystąpienia).

Sporządzenie protokołu powypadkowego

Po zebraniu wyżej wymienionych danych, zespół powypadkowy sporządza – nie później niż w terminie 14 dni od dnia uzyskania zawiadomienia o wypadku – protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy, na wzorze określonym w rozporządzeniu [4]. 

Pytania Czytelników

Pytanie 1: “Czy w zespole powypadkowym może być więcej osób?”

Pytanie 5: “Kto powinien być przewodniczącym zespołu powypadkowego?”

Odpowiedź: Przepisy nie przewidują “przewodniczącego” w zespole powypadkowym. Obaj członkowie zespołu są równorzędni i mają te same prawa i obowiązki.

Podsumowanie

Zespół powypadkowy to organ powoływany przez pracodawcę w celu zbadania okoliczności i przyczyn wypadków. W jego skład wchodzą zawsze dwie osoby, najczęściej pracownik służby BHP i społeczny inspektor pracy lub przedstawiciel pracowników. Zespół powinien podjąć pracę niezwłocznie. Do jego zadań należy zgromadzenie dowodów, ustalenie przebiegu i przyczyn zdarzenia, wyznaczenie wniosków i środków profilaktycznych oraz udokumentowanie w/w informacji w protokole powypadkowym. 

Jeśli postępowania powypadkowe to dla Ciebie trudny temat, chcesz nauczyć się prowadzić je w sposób skuteczny, dokładny i profesjonalny, dołącz do mojego kursu online “WPP od podszewki”. Kurs ma wygodną formę online, w której możesz uczyć się wtedy, kiedy masz czas i ochotę, siedząc wygodnie w domu. W kursie znajdziesz ponad 100 lekcji zebranych w 12 modułów tematycznych:

• Moduł 1: Fundament
• Moduł 2: Wypadek – co robić?
• Moduł 3: Postępowanie powypadkowe
• Moduł 4: Piszemy protokół powypadkowy
• Moduł 5: Wypełniamy Z-KW
• Moduł 6: ZUS
• Moduł 7: Nie uznajemy wypadku
• Moduł 8: Wyłączna wina poszkodowanego
• Moduł 9: Wypadki ciężkie, zbiorowe, śmiertelne
• Moduł 10: Dokumentacja
• Moduł 11: Różne scenariusze
• Moduł 12: Wypadek w drodze do lub z pracy

Zapraszam Cię do nauki razem ze mną. 🙂