W tym wpisie zebrałam w całość wszystkie kluczowe informacje na temat uprawnień elektrycznych SEP. Zapraszam do lektury.

Słowniczek na początek

SEP to akronim od słów: Stowarzyszenie Elektryków Polskich.

V – wolt – jednostka potencjału elektrycznego, napięcia elektrycznego i siły elektromotorycznej

• kV – kilowolt, 1 kV = 10³ V

W – wat –  jednostka mocy lub strumienia energii

• kW – kilowat, 1 kW = 10³ W

Pa – paskal – jednostka ciśnienia (także naprężenia)

• kPa – kilopaskal, 1 kPa = 10³ Pa
• MPa – megapaskal, 1 MPa = 10⁶ Pa

g – gram – jednostka masy

• Mg – megagram (tona), 1 Mg = 10⁶ g

Rodzaje uprawnień elektrycznych SEP

Uprawnienia SEP mogą być nadawane dla dwóch rodzajów prac: eksploatacji i/lub dozoru.

• E – eksploatacji instalacji, sieci i urządzeń elektroenergetycznych oraz gazowych i/lub
• D – dozoru instalacji, sieci i urządzeń elektroenergetycznych oraz gazowych.

Istnieją 3 grupy uprawnień SEP:

• G1 – kursy elektryczne, przeznaczone dla pracowników zajmujących się eksploatacją (E) i/lub dozorem (D) urządzeń, instalacji i sieci elektroenergetycznych.
• G2 – kursy energetyczne, przeznaczone dla pracowników zajmujących się eksploatacją (E) i/lub dozorem (D) urządzeń, instalacji i sieci cieplnych.
• G3 – kursy gazowe, przeznaczone dla pracowników zajmujących się eksploatacją (E) i/lub dozorem (D) urządzeń, instalacji i sieci gazowych.

Każda grupa uprawnień – G1, G2, G3 – dzieli się na podpunkty. Każdy z nich określa konkretną czynność, bądź rodzaj pracy z urządzeniem.

Kursy typu G1 – elektryczne:

1. Urządzenia prądotwórcze przyłączone do krajowej sieci elektroenergetycznej bez względu na wysokość napięcia znamionowego;
2. Urządzenia, instalacje i sieci elektroenergetyczne o napięciu nie wyższym niż 1 kV;
3. Urządzenia, instalacje i sieci o napięciu znamionowym powyżej 1 kV;
4. Zespoły prądotwórcze o mocy powyżej 50 kW;
5. Urządzenie elektrotermiczne;
6. Urządzenia do elektrolizy;
7. Sieci elektrycznego oświetlenia ulicznego;
8. Elektryczna sieć trakcyjna;
9. Elektryczne urządzenia w wykonaniu przeciwwybuchowym;
10. Aparatura kontrolno-pomiarowa oraz urządzenia i instalacje automatycznej regulacji; sterowania i zabezpieczeń urządzeń i instalacji wymienionych w pkt 1-9;
11. Urządzenia techniki wojskowej lub uzbrojenia;
12. Urządzenia ratowniczo-gaśnicze i ochrony granic.

Kursy typu G2 – energetyczne:

1. Kotły parowe oraz wodne na paliwa stałe, płynne i gazowe, o mocy od 50 kW wzwyż, wraz z urządzeniami pomocniczymi,
2. Sieci i instalacje cieplne wraz z urządzeniami pomocniczymi o przesyle ciepła powyżej 50 kW,
3. Turbiny parowe oraz wodne o mocy powyżej 50 kW wzwyż wraz z urządzeniami pomocniczymi,
4. Przemysłowe urządzenia odbiorcze pary i gorącej wody, o mocy powyżej 50 kW,
5. Urządzenia wentylacji, klimatyzacji i chłodnicze, o mocy powyżej 50 kW,
6. Pompy, ssawy, wentylatory i dmuchawy o mocy powyżej 50 kW,
7. Sprężarki o mocy powyżej 20 kW oraz instalacje sprężonego powietrza i gazów technicznych,
8. Urządzenia do składowania, magazynowania i rozładunku paliw, o pojemności składowania odpowiadającej masie ponad 100 Mg,
9. Piece przemysłowe o mocy ponad 50 kW,
10. Aparatura kontrolno-pomiarowa i urządzenia automatycznej regulacji do urządzeń i instalacji wymienionych w pkt. 1-9.
11. Urządzenia techniki wojskowej lub uzbrojenia;
12. Urządzenia ratowniczo-gaśnicze i ochrony granic.

Kursy typu G3 – gazowe:

1. Urządzenia do produkcji paliw gazowych, generatory gazu,
2. Urządzenia do przetwarzania i uzdatniania paliw gazowych, rozkładnie paliw gazowych, urządzenia przeróbki gazu ziemnego, oczyszczalnie gazu, rozprężalnie i rozlewnie gazu płynnego, odazotowanie, mieszalnie,
3. Urządzenia do magazynowania paliw gazowych,
4. Sieci gazowe rozdzielcze o ciśnieniu nie wyższym niż 0,5 MPa (gazociągi i punkty redukcyjne, stacje gazowe),
5. Sieci gazowe przesyłowe o ciśnieniu powyżej 0,5 MPa (gazociągi, stacje gazowe, tłocznie gazu),
6. Urządzenia i instalacje gazowe o ciśnieniu nie wyższym niż 5 kPa,
7. Urządzenia i instalacje gazowe o ciśnieniu powyżej 5 kPa,
8. Przemysłowe odbiorniki paliw gazowych o mocy powyżej 50 kW,
9. Turbiny gazowe,
10. Aparatura kontrolno-pomiarowa oraz urządzenia sterowania do sieci, urządzeń i instalacji wymienionych w pkt. 1-9.

Czyli, w praktyce jeśli ktoś powie Ci, że ma np.: G2E 1,2,9, to bez problemu będziesz wiedzieć, że ta osoba ma:

• uprawnienia energetyczne (G2)
• do eksploatacji (E) w zakresie:
• 1. Kotły parowe oraz wodne na paliwa stałe, płynne i gazowe, o mocy od 50 kW wzwyż, wraz z urządzeniami pomocniczymi,
• 2. Sieci i instalacje cieplne wraz z urządzeniami pomocniczymi o przesyle ciepła powyżej 50 kW,
• 9. Piece przemysłowe o mocy ponad 50 kW.

Kurs i egzamin

Kursy SEP są organizowane przez przeróżne jednostki szkoleniowe. Aby uzyskać dokument potwierdzający kwalifikacje, należy złożyć wniosek o przeprowadzenie egzaminu przed komisją kwalifikacyjną oraz uiścić opłatę. Zakres danych, które należy zawrzeć we wniosku o egzamin znajdziesz w § 7.2 – § 7.3 rozporządzenia [1].

Przewodniczący komisji egzaminacyjnej wskazuje osoby, które znajdą się w zespole egzaminacyjnym, który przeprowadza egzamin. Egzamin ma formę ustną i kończy się wynikiem pozytywnym lub negatywnym.

Jeżeli egzamin zakończył się wynikiem pozytywnym, komisja, w ciągu 14 dni od dnia egzaminu, wydaje świadectwo kwalifikacyjne. Wzór tego świadectwa znajdziesz w załączniku nr 2 do rozporządzenia [1].

Jeżeli egzamin zakończy się wynikiem negatywnym, do egzaminu można przystąpić ponownie po złożeniu wniosku i uiszczeniu opłaty.

Termin ważności uprawnień elektrycznych SEP

Uprawnienia SEP są wydawane na 5 lat. Wiele osób o tym nie pamięta i pracuje przez lata mając nieaktualne uprawnienia. Koniecznie więc przeprowadzaj okresową kontrolę uprawnień pracowniczych.

Rozporządzenie [1] nie ma zastosowania

W zakładach górniczych, osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci podlegają przepisom prawa geologicznego i górniczego.

Osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci związanych z ruchem drogowym, lotniczym, podlegają przepisom prawa o ruchu drogowym, prawa lotniczego, o żegludze śródlądowej oraz kodeksu morskiego.