Często spotykam się z pytaniami, jak precyzyjnie i dokładnie powinien brzmieć zapis w umowie o pracę dla pracownika służby BHP oraz czy wymagane są jakieś szczególne adnotacje. Temat jest ważny zwłaszcza dla osób początkujących, więc zapraszam do artykułu.

Pracownik służby BHP a pracownik wykonujący zadania służby BHP

Warto przypomnieć, że pracownik służby BHP i pracownik zatrudniony przy innej pracy wykonujący zadania służby BHP to nie to samo.

Pamiętanie o tym jest o tyle istotne, że tylko praca w służbie BHP wiąże się z nabywaniem stażu pracy w tym zawodzie. To z kolei wiąże się z uzyskaniem po roku pracy kwalifikacji specjalisty ds. BHP i związanych z tym dalszych możliwościach zawodowych.

Nie chcę powielać już istniejących treści, więc dla osób, które potrzebują uzupełnić wiedzę w tych tematach, polecam inne artykuły:

• Na jakiej podstawie nabywa się staż pracy w służbie BHP
• Rok stażu pracy w służbie BHP. O co w tym chodzi? 

Jeśli chcesz pracować w służbie BHP

W tej sytuacji Twoja umowa musi spełniać jednocześnie 3 warunki:

• umowa o pracę w służbie BHP w konkretnym zakładzie, z którym nawiązujesz umowę
• wymiar czasu pracy może być pełny (tzw. cały etat) lub dowolnie niepełny (tzw. część etatu)
• stanowisko pracy w służbie BHP, najlepiej zgodne z nomenklaturą i kwalifikacjami określonymi w rozporządzeniu (dla osób z wykształceniem wyższym lub podyplomowym w zakresie BHP bez wcześniejszego doświadczenia zawodowego będzie to starszy inspektor ds. BHP) [1].

Jeśli chodzi o umowę, to tyle wystarczy. Nie są wymagane żadne dodatkowe zapisy, klauzule, adnotacje itp.

Zakres obowiązków pracownika służby BHP

Dokument określający zakres obowiązków może funkcjonować w zakładzie w dwóch postaciach.

• Pierwszy wariant to odrębny dokument określający, jakie konkretnie zadania będzie wykonywać pracownik w ramach umowy o pracę. To częściej stosowana praktyka, bo można go łatwiej zmienić, jeśli zajdzie taka potrzeba.
• Drugi wariant to integralna część umowy o pracę (np. załącznik). To rozwiązanie spotyka się rzadziej, ponieważ wszelkie zmiany wymagałyby zastosowania wypowiedzenia zmieniającego lub porozumienia zmieniającego, a to jest nieco bardziej skomplikowana formalnie droga.

W zależności więc od tego, jaki wariant funkcjonuje u danego pracodawcy, konkretna lista Twoich zadań może być określona w różnej formie. Niezależnie od jej postaci, dopilnuj, aby jej zawartość była zgodna z przepisami [1].

Jeśli chcesz wykonywać zadania służby BHP

W tej sytuacji wystarczy, że pracodawca powierzy Ci dodatkowe obowiązki w ramach Twojej aktualnej umowy o pracę. Najczęściej polega to na wpisaniu dodatkowych zadań do zakresu obowiązków.

W tym momencie często słyszę pytanie, czy w tej sytuacji należy się dodatkowe wynagrodzenie. Według mnie tak, ponieważ dotychczas umówiłaś się lub umówiłeś się z pracodawcą na określoną stawkę za określone zadania. Skoro pracodawca powierza Ci dodatkową pracę, to powinno to wiązać się z otrzymaniem dodatkowego wynagrodzenia.

Napisałam “według mnie”, bo uważam, że tak jest fair. Znam jednak sporo przypadków, w których ktoś otrzymał dodatkowe zadania (wpisane do zakresu obowiązków) za tę samą stawkę wynagrodzenia. Nie jest to sprzeczne z prawem, ale moim zdaniem warto zadbać o swoje interesy i jednak wynegocjować dodatkową gratyfikację.

Zaczynasz pracę w służbie BHP? Sprawdź Program “BHP na start”, który pomógł wdrożyć się w pracę ponad tysiącom początkujących behapowców!

Pytania Czytelników

Pytanie 1: “Czy po roku pracy w służbie BHP pracodawca ma obowiązek zmienić mi w umowie o pracę stanowisko na specjalistę ds. BHP?”

Odpowiedź: Pracodawca nie ma takiego obowiązku. Po roku pracy w służbie BHP na umowie o pracę (niezależnie od wymiaru etatu) nabywasz kwalifikacje specjalisty ds. BHP. To jest fakt. Nie jest on zależny od tego, jaka nazwa stanowiska widnieje w umowie.

Pytanie 2: “Pomimo studiów moja nazwa stanowiska pracy brzmi inspektor ds. BHP. Czy to wpływa na staż pracy?”

Odpowiedź: Staż pracy w służbie BHP to nic innego jak czas przepracowany w służbie BHP. Jeśli użyjemy tego sformułowania to zauważymy, że chodzi tutaj po prostu o fakt zatrudnienia w służbie BHP, a nie o jakiś “specjalny staż”.

Nazwa stanowiska pracy ma znaczenie drugorzędne. O ile wskazuje na faktyczną pracę w służbie BHP, nie ma wpływu na staż pracy. Przykładowo: młodszy specjalista ds. BHP – nie ma takiego stanowiska w rozporządzeniu, ale jego nazwa wskazuje, że taka osoba pracuje w służbie BHP.

Jeśli ktoś na stanowisku “pracownik administracji” twierdziłby, że pracuje w służbie BHP – tutaj można mieć uzasadnione wątpliwości. Temat omówiłam w innym artkule na blogu: Nazwy stanowisk a staż pracy w służbie BHP

Pytanie 3: “Już ponad rok pracuję w służbie BHP na stanowisku starszego inspektora. Czy pomimo tego, że moje stanowisko to starszy inspektor, nabyłem kwalifikacje specjalisty?”

Odpowiedź: Tak. Masz kwalifikacje specjalisty ds. BHP. Nie wpływa na to fakt, że zajmujesz niższe stanowisko w hierarchii określonej w rozporządzeniu [1].

Pytanie 4: “Czy jest jakiś dokument, który poświadcza staż pracy?”

Odpowiedź: Umowa o pracę (jeśli stosunek pracy trwa) oraz świadectwa pracy (jeśli stosunek pracy się zakończył).

Podsumowanie

Chcąc pracować w służbie BHP musisz mieć umowę o pracę w służbie BHP konkretnego zakładu na cały lub część etatu (obojętnie jaką część) na stanowisku odpowiednim dla Twoich kwalifikacji. 

Możesz też wykonywać zadania służby BHP jako osoba zatrudniona przy innej pracy. Warto jednak wiedzieć, że nie jest to to samo, co praca w służbie BHP. Niemniej jednak to też cenna możliwość zdobywania doświadczenia praktycznego zwłaszcza dla osób początkujących.

Zakres obowiązków powinien być ustalony według przyjętych w danym zakładzie zasad, czyli albo jako odrębny dokument albo jako załącznik do umowy o pracę. Ważne, aby zawierał zadania służby BHP określone w przepisach [1].