Zapraszam do przeczytania wpisu, z którego dowiesz się:

• Co powinna zawierać karta charakterystyki produktu chemicznego.
• Jak jest zbudowana.
• W jakim języku musi być karta charakterystyki.
• Kto ma Ci ją przekazać.
• Czy dla mydła do rąk czy domestosa też są potrzebne karty.

REACH

REACH to skrót od ang. Registration, Evaluation and Authorisation of Chemicals. Jest to rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1907/2006 [1]. Obowiązuje ono bezpośrednio, co znaczy, że nie trzeba go wdrażać do prawa krajowego.

Obowiązuje wszystkie Państwa wspólnoty europejskiej. Najprościej mówiąc, ma ono za zadanie ujednolicić zasady stosowania produktów chemicznych oraz kontrolowany i przejrzysty przepływ “chemikaliów” między krajami Unii Europejskiej.

REACH jest podstawą prawną dla przygotowywania kart charakterystyki, ich zawartości i budowy.

CLP

CLP czyli skrót od ang. Classification, Labelling and Packaging. Obowiązuje państwa UE bez konieczności wdrażania do prawa krajowego. Jest to rozporządzenie, które określa zasady klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin chemicznych. Zasady te opierają się na globalnie zharmonizowanym systemie klasyfikacji i oznakowania chemikaliów. CLP [2] uzupełnia rozporządzenie REACH.

CLP jest podstawą prawną klasyfikacji, oznakowania i pakowania produktów chemicznych.

Czego dotyczą karty charakterystyki

Karta charakterystyki to zbiór informacji o substancji lub mieszaninie chemicznej. Dowiesz się z niej wszystkiego, co jest Ci potrzebne, aby dobrze zarządzać danym produktem chemicznym w zakładzie.

Z karty wyciągniesz między innymi takie informacje o produkcie:

• Szkodliwości dla zdrowia.
• Zasady pierwszej pomocy w sytuacji przypadkowego kontaktu z produktem, np. pryśnięcia do oka.
• Środki ochrony indywidualnej i/lub zbiorowej, jakie należy stosować podczas pracy z danym produktem.
• Informacje o postępowaniu z odpadem, np. kiedy produkt się przeterminuje i trzeba go wyrzucić.
• Jak transportować, przechowywać i stosować produkt.

Te informacje są Ci potrzebne między innymi do:

• Opracowania oceny ryzyka zawodowego jeśli na jakimś stanowisku stosuje się dany produkt.
• Opracowania instrukcji postępowania na wypadek awarii lub wypadku.
• Dobrania właściwych środków ochrony indywidualnej.

Kto dostarcza karty charakterystyki

Karta charakterystyki musi być dostarczona bezpłatnie przez producenta produktu, dostawcę lub upoważnionego przedstawiciela.

Karta musi być sporządzona w języku użytkownika. To znaczy, że jeżeli producentem jest np. Hiszpania, a sprzedaje swój produkt do Polski, to musi zapewnić kartę charakterystyki w języku polskim. Niedopuszczalna jest sytuacja, w której producent przysłaby Ci kartę charakterystyki w języku hiszpańskim i zaproponował przetłumaczenie jej na polski w swoim zakresie.

Wiąże się z tym pewna niedobra praktyka producentów (importerów lub upoważnionych przedstawicieli). W praktyce wielokrotnie spotkałam się z tym, że treść karty była przetłumaczona na polski w translatorze. Myślę, że doskonale wiesz jak wygląda takie tłumaczenie. Jest po polsku, ale jest kompletnie niezrozumiałe. Jeśli otrzymasz taką kartę, nie wahaj się odesłać jej producentowi z żądaniem przysłania karty, która jest zrozumiała. Jest to bezwzględny obowiązek producenta, a nie jego przysługa czy dobra wola. Po prostu: ma być!

Jeżeli potrzebujesz podać takiemu producentowi podstawę prawną, to skopiuj sobie ten zapis: “Zgodnie z art. 31 ust. 5 rozporządzenia REACH, kartę charakterystyki dostarcza się w językach urzędowych państw członkowskich, na terytorium których substancja lub mieszanina jest wprowadzana do obrotu, chyba że zainteresowane państwa członkowskie postanowią inaczej.” Państwa członkowskie raczej nie postanowią inaczej, więc karta musi być po polsku i kropka.

Czy dla każdego produktu musi być karta?

Nie dla każdego, ale dla większości.

Karta charakterystyki musi być dostarczana dla:

• Substancji i mieszanin sklasyfikowanych jako niebezpieczne.
• Mieszanin nie sklasyfikowanych jako niebezpieczne, ale zawierających co najmniej 1% ( 0.2 % dla gazów) substancji stwarzających zagrożenie dla zdrowia lub środowiska.
• Substancji dla której ustalono NDS (dotyczy to również składników mieszaniny).

W praktyce wygląda to tak, że producenci na ogół są świadomi swoich obowiązków i dostarczają karty charakterystyki dla w/w produktów.

W przypadku gdy do jakiegoś produktu nie trzeba przygotowywać karty, producenci zazwyczaj dostarczają informację o braku szkodliwości produktu w jeden z poniższych sposobów:

• Przysyłają kartę charakterystyki, w której uwzględniają informację, że produkt nie jest niebezpieczny. – Moim zdaniem to najlepsza praktyka.
• Przysyłają kartę produktu chemicznego z informacją, że produkt nie jest niebezpieczny. – Też ok.
• Nie przysyłają nic i trzeba się upominać, żeby poinformowali, że produkt nie jest niebezpieczny. Zazwyczaj odpowiadają mailowo lub przysyłają pismo z oświadczeniem. – Nie jest to fajne. Jeśli producent podchodzi poważnie do swoich obowiązków, to nawet jeśli produkt nie jest niebezpieczny, to z własnej inicjatywy powinien o tym poinformować użytkownika.

Często pojawiają się wątpliwości czy karty charakterystyki dla środków czystości (np. domestosa) również należy mieć. Odpowiedź brzmi: tak. Jest to produkt chemiczny niebezpieczny dla zdrowia, stosowany w zakładzie, więc kartę charakterystyki dla niego również musisz przechowywać.

Budowa karty charakterystyki

Układ i zawartość karty charakterystyki narzuca rozporządzenie REACH. Karta składa się zawsze z 16 sekcji. Każda z sekcji zawiera stałą liczbę podsekcji. Wyjątek stanowi sekcja 3., w której należy uwzględnić jedynie odpowiednio podsekcję 3.1 albo 3.2.

SEKCJA 1: Identyfikacja substancji/mieszaniny i identyfikacja spółki/przedsiębiorstwa

1.1. Identyfikator produktu
1.2. Istotne zidentyfikowane zastosowania substancji lub mieszaniny oraz zastosowania odradzane
1.3. Dane dotyczące dostawcy karty charakterystyki
1.4. Numer telefonu alarmowego

SEKCJA 2: Identyfikacja zagrożeń

2.1. Klasyfikacja substancji lub mieszaniny
2.2. Elementy oznakowania
2.3. Inne zagrożenia

SEKCJA 3: Skład/informacja o składnikach

3.1. Substancje
3.2. Mieszaniny

SEKCJA 4: Środki pierwszej pomocy

4.1. Opis środków pierwszej pomocy
4.2. Najważniejsze ostre i opóźnione objawy oraz skutki narażenia
4.3. Wskazania dotyczące wszelkiej natychmiastowej pomocy lekarskiej i szczególnego postępowania z poszkodowanym

SEKCJA 5: Postępowanie w przypadku pożaru

5.1. Środki gaśnicze
5.2. Szczególne zagrożenia związane z substancją lub mieszaniną
5.3. Informacje dla straży pożarnej

SEKCJA 6: Postępowanie w przypadku niezamierzonego uwolnienia do środowiska

6.1. Indywidualne środki ostrożności, sprzęt ochronny i procedury w sytuacjach awaryjnych
6.2. Środki ostrożności w zakresie ochrony środowiska
6.3. Metody i materiały zapobiegające rozprzestrzenianiu się skażenia i służące do usuwania skażenia
6.4. Odniesienia do innych sekcji

SEKCJA 7: Postępowanie z substancjami i mieszaninami oraz ich magazynowanie

7.1. Środki ostrożności dotyczące bezpiecznego postępowania
7.2. Warunki bezpiecznego magazynowania, w tym informacje dotyczące wszelkich wzajemnych niezgodności
7.3. Szczególne zastosowanie(-a) końcowe

SEKCJA 8: Kontrola narażenia/środki ochrony indywidualnej

8.1. Parametry dotyczące kontroli
8.2. Kontrola narażenia

SEKCJA 9: Właściwości fizyczne i chemiczne

9.1. Informacje na temat podstawowych właściwości fizycznych i chemicznych
9.2. Inne informacje

SEKCJA 10: Stabilność i reaktywność

10.1. Reaktywność
10.2. Stabilność chemiczna
10.3. Możliwość występowania niebezpiecznych reakcji
10.4. Warunki, których należy unikać
10.5. Materiały niezgodne
10.6. Niebezpieczne produkty rozkładu

SEKCJA 11: Informacje toksykologiczne

11.1. Informacje dotyczące skutków toksykologicznych

SEKCJA 12: Informacje ekologiczne

12.1. Toksyczność
12.2. Trwałość i zdolność do rozkładu
12.3. Zdolność do bioakumulacji
12.4. Mobilność w glebie
12.5. Wyniki oceny właściwości PBT i vPvB
12.6. Inne szkodliwe skutki działania

SEKCJA 13: Postępowanie z odpadami

13.1. Metody unieszkodliwiania odpadów

SEKCJA 14: Informacje dotyczące transportu

14.1. Numer UN (numer ONZ)
14.2. Prawidłowa nazwa przewozowa UN
14.3. Klasa(-y) zagrożenia w transporcie
14.4. Grupa opakowaniowa
14.5. Zagrożenia dla środowiska
14.6. Szczególne środki ostrożności dla użytkowników
14.7. Transport luzem zgodnie z załącznikiem II do konwencji MARPOL i kodeksem IBC

SEKCJA 15: Informacje dotyczące przepisów prawnych

15.1. Przepisy prawne dotyczące bezpieczeństwa, zdrowia i ochrony środowiska specyficzne dla substancji lub mieszaniny

15.2. Ocena bezpieczeństwa chemicznego

SEKCJA 16: Inne informacje